Azərbaycanın Fransa siyasəti: iflas, yoxsa diplomatik pauza?

“Fransa cəmiyyətində Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı konsensus var”
İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı və ondan sonra Azərbaycana qarşı ən kəskin bəyanatlarla çıxış edən ölkələr arasında Fransa xüsusi olaraq seçilir. Bu səbəbdən Azərbaycan ictimaiyyətində Fransa “ermənipərəst ölkə” kimi tanınır. Belə ki, Birinci Qarabağ müharibəsindən sonra yaradılan ATƏT-in Minsk Qrupunda həmsədr rolunu oynayan rəsmi Paris yeni müharibə başlayan kimi neytrallığı kənara qoyaraq Ermənistanı açıq dəstəkləməkdən çəkinmədi. Demək olar ki, Fransa siyasi elitasının bütün səviyyələrində yekdil bir fikir formalaşdı. Prezident Makronun Qaragöl ətrafında yaranan vəziyyətlə bağlı “Fransa həmişə erməni xalqının yanında olub və bundan sonra da olacaq” kimi bəyanatı bu ölkənin neytrallığına şübhə yaratdı.
“Azərbaycanın Fransa siyasətinin iflası”
Bu, həm də Azərbaycanın Birinci Qarabağ müharibəsindən sonra Fransa ilə bağlı apardığı siyasətin iflası deməkdir. Bu illər ərzində erməni lobbisinin güclü olduğu bir ölkəni neytrallaşdırmaq cəhdi demək olar ki, puça çıxdı. Luvr muzeyinin zallarından birinin təmirinə, dini abidələrin bərpasına, mədəni proqramlara çəkilən xərclər, fransız şirkətlərinin Azərbaycan iqtisadiyyatına girişi üçün atılan addımlar əbəs oldu.
Fransız siyasətinin birtərəfli olmasının digər bir nümunəsi kimi də bu ölkənin Ermənistan və Azərbaycandakı səfirlərinin fəaliyyətində olan fərqlərdir. Ermənistandakı səfir ən kiçik bir məsələdən ötrü belə Azərbaycana qarşı bəyanatla çıxış etməkdən çəkinmədiyi halda, Fransanın Azərbaycandakı səfirinin demək olar ki, bu məsələlərlə bağlı susması, neytral, standart mövqe nümayiş etdirən xırda bəyanatlar verməsi rəsmi Parisin xarici siyasət kursunun göstəricisi kimi dəyərləndirilir.
Fransanın belə mövqe tutması fonunda Azərbaycanın da bu ölkəyə qarşı demarş etməməsi suallar yaradır. Müharibə dövründə prezident İlham Əliyev bir neçə dəfə Fransa əleyhinə bəyanatlar verərkən, bir çoxunda belə bir təəssürat yarandı ki, rəsmi Bakı onun Minsk Qrupunun həmsədrliyindən uzaqlaşdırılması təşəbbüsünü irəli sürəcək. Məsələnin necə həll olunacağından asılı olmayaraq, təşəbbüsün özü Fransanın həmsədr kimi neytrallıqdan kənara çəkilməsi və nəticədə vasitəçi olmaq hüququnun ən azı mənəvi cəhətdən itirdiyini nümayiş etdirə bilərdi. Amma Azərbaycan rəsmilərinin addımları XİN səviyyəsində olan bəyanatlardan irəli getmədi. Hadisələrin gedişatı Azərbaycanın hazırda Fransa ilə bağlı siyasətinə ciddi korrektələr edəcəyini və ya sadəcə olaraq diplomatik pauza götürərək, yenidən münasibətlərin normallaşması üçün cəhdlər edəcəyini göstərəcək.
“Minsk Qrupunun tərkibinin dəyişdirilməsinə cəhd həmsədrlər institutunun məhvinə gətirə bilər”
Məsələni Meydan TV üçün şərh edərkən, İsveçrədə mühacir həyatı yaşayan, politoloq Rauf Mirqədirov qeyd edib ki, Minsk Qrupunun tərkibinin müəyyənləşdirilməsi və o cümlədən dəyişdirilməsi çox mürəkkəb prosesdir.